Soạn bài Độc Tiểu Thanh kí của Nguyễn Du

Soạn bài Độc Tiểu Thanh ký của Nguyễn Du

I. Tìm hiểu chung

1. Tác giả

Nguyễn Du là đại thi hào dân tộc của Việt Nam.
– Ông sinh ra trong một gia đình quyền quý có truyền thống làm quan.
– Từ nhỏ đã phải chịu cảnh mất mát người thân, mẹ mất, cha mất Nguyễn Du phải ở với anh là Nguyễn Khản.
– Sau đó ông học và thi đỗ rồi ra làm quan.
– Là người có tấm lòng thương người có số phận bất hạnh, Nguyễn Du đã trở thành nhà thơ nổi tiếng.
– Anh đồng cảm với những người phụ nữ xinh đẹp, tài năng nhưng kém may mắn.
– Tác phẩm tiêu biểu: Truyện Kiều, Thanh Hiên Thi Tập, Nam Trung Tâm Dị, Bắc Hành Tạp Lục.

2. Tác phẩm

Một. Hoàn cảnh sáng tác: Khi làm quan, Nguyễn Du từng được cử đi sứ sang Trung Quốc. Trong chuyến đi ấy, Nguyễn Du đến thăm nàng Tiểu Thanh xinh đẹp nhưng bị chết oan. Và nhà thơ viết bài này để viếng cô Tiểu Thanh.
b. Thể thơ: thất ngôn bát cú đường luật.
c. Bố cục: 4 phần: đề, thực, luận, kết.

II. Tìm hiểu chi tiết

1. Phong cảnh Hồ Tây xưa và nay.

Tây Hồ vốn là một nơi tuyệt đẹp, nhưng bây giờ nó đã trở thành một gò đất hoang vắng.
– Là do nàng Tiểu Thanh xinh đẹp chết khiến cảnh tượng trở nên xấu xí hay là do con người tạo ra.
– Tiểu Thanh là một cô gái xinh đẹp có tài văn chương nhưng thân phận làm vợ lẽ, bị người vợ cả của chồng hành hạ đến chết. Một cái chết bất ngờ và oan uổng.
– Bên khung cửa chỉ còn nhà thơ đang nhìn cảnh Hồ Tây, nhớ đến Tiểu Thanh với mảnh giấy thăm người con gái đẹp.
– “nức nở” thể hiện niềm xót thương của nhà thơ đối với người con gái đẹp.
-> Hai câu thơ đầu đã mở ra một tình huống rất cụ thể đó là nhà thơ đang ở Tây Hồ thương cảm cho số phận của người con gái đẹp nên đã làm bài thơ này đến thăm nàng.

2. Số phận con người và số phận văn chương.

– “trang điểm” -> chỉ một cô gái xinh đẹp và ở đây là một cô gái trẻ.
– Cô gái ấy đã nằm sâu trong lòng đất, nhưng dường như cái chết oan uổng khiến linh hồn cô vẫn như một đứa trẻ chưa siêu thoát mà vẫn còn đây.
– Ngay cả sau khi được chôn cất, tôi vẫn hối hận.
– Phận người có liên quan đến mệnh văn, văn có cháy mà vẫn còn nhiều bài. Như vậy, số phận văn chương lớn hơn số phận của cô.
-> Cái chết ấy khiến cho dù có chôn xương thịt xuống đất thì lòng căm thù cũng không bao giờ nguôi. Hận thù cho một xã hội bất công và một hệ thống hôn nhân vô luật pháp. May mắn thay, tài năng của cô vẫn còn để lại trên thế giới này thông qua văn học.

3. Lối sống dành cho người có tài mà kém may mắn.

– Trên thế giới từ trước đến nay, người bình thường, người tài giỏi, người kém may mắn.
– Cái oán ấy, có hỏi trời, trời cũng không hiểu.
– Khái niệm tương tài được nhà thơ sử dụng ở đây với ý nói người tài ắt gặp tai họa.
-> Hai câu thơ thể hiện quan niệm của nhà thơ trong hầu hết các tác phẩm của ông về người tài. Từ tài năng đi liền với từ tai một âm tiết. Cô gái kia lẽ ra sẽ có một cuộc sống hạnh phúc, nhưng lại phải chịu một cái kết vô cùng đau đớn và uất hận. Kết thúc cuộc đời khi còn quá trẻ, chưa trải nghiệm hết cuộc đời

4. Nhà thơ thương cảm và nghĩ về thân phận của mình

– Là người có trái tim nhân hậu, luôn nhạy cảm nên khi đến thăm Tiểu Thanh, trong tiềm thức nhà thơ lại nghĩ đến mình.
Điều khiến nhà thơ băn khoăn là ba trăm năm nữa sẽ có người khóc thương mình.
– Nguyễn Du tự thấy mình như Tiểu Thanh về tài văn chương và sống trong xã hội bất công đó.
– Chính vì vậy mà nhà thơ trăn trở trước câu hỏi tu từ của cuộc đời chưa có câu trả lời xác đáng cho con người thời nay.
-> Thắc mắc của nhà thơ đã được giải đáp khi ngày nay người ta gọi ông là Đại thi hào Nguyễn Du.

III. bản tóm tắt

– Bằng thể thơ lục bát, thi hào Nguyễn Du đã bộc lộ nỗi niềm tiếc thương người thương qua từng cặp câu thơ. Qua đây ta thấy Nguyễn Du quả là một người giàu lòng nhân ái, biết cảm thông với những kiếp người bất hạnh.